Kara Delik Nedir?
Kara delik gök bilimleri, fen bilimleri söz konusu olduğunda ya da bir gizemli olay bahis mevzu olduğunda adı geçen kavramlardan birisidir. Kısaca tanımını yapmak gerekirse kara delik, uzayda bulunan, ışığın dahi kaçamadığı çok güçlü bir çekim gücüne sahip kozmik gök cismine verilen isimdir. Einstein ilk olarak kara delikten bahsetmiş ve bunu görelilik kuramıyla açıklamaya çalışmıştır. Kara deliklerin ışığı yaymamasından dolayı da kara olarak nitelendirilmiştir.
Kara delikler farklı büyüklüklerde olabilir. Fakat temel olarak üç farklı kara delik bulunur. Deliklerin kütlesi ve büyüklüğü onların türüne göre değişiklik gösterir. En küçük kara delikler ilksel kara deliklerdir. Bilim insanları bu tür kara deliklerin bir atom kadar küçük olduklarını; fakat koca bir dağ kadar kütleye sahip olduklarını düşünmektedirler.
kara delik
En yaygın kara delik türü, yıldızsal kara delikler olup orta büyüklüktedirler. Bir yıldızsal kara deliğin kütlesi, Güneş’in kütlesinden 20 kat daha büyük olabilir. Yaklaşık 16 km çapında bir topun içerisine yerleştirilebilir. Samanyolu galaksisinde çok sayıda yıldızsal kara delik yer alabilir.
En büyük kara deliklere süper kütleli adı verilir. Bunlar bir milyon tane Güneş’in bileşiminden daha büyük kütleye sahiptirler. Çapı yaklaşık Güneş sistemi büyüklüğünde olan bir topun içerisine yerleştirilebilir. Bilimsel verilere göre büyük galaksilerin her birinin merkezinde bir süper kütleli kara delik yer almaktadır.
Kara Delikler Nasıl Oluşur?
Kara deliklerin oluşumu farklılıklara dayanmaktadır. İlksel kara deliklerin evrenin ilk zamanlarında, Big Bang’den (Büyük Patlama) hemen sonra oluştuğu tahmin ediliyor. Yıldızsal kara delikler ise çok büyük kütleli bir yıldızın kendi merkezine doğru patlaması sonucu oluşmaktadırlar. Bu patlama içe doğru bir çöküş olsa da aynı zamanda bir süpernovaya veya uzaya doğru patlayan yıldız patlamalarına da sebep olmaktadır.
Süper kütleli kara deliklerin oluşumuna dair ise bilim insanları, bu kara deliklerin içerisinde bulundukları galaksiler ile aynı anda oluştuklarını düşünmektedirler. Bu yüzden de bu kara deliklerin büyüklüğü içinde bulundukları galaksinin büyüklüğüne ve kütlesine bağlı olmaktadır.
kara delik nedir
Kara delikler çok büyük bir çekim gücüne sahip oldukları için görülemezler. Fakat bilim insanları kara deliklerin etrafındaki yıldızlara ve gazlara uygulanan güçlü çekim kuvvetinin etkilerini görebilmektedirler. Eğer bir yıldız uzayda belli bir noktada dönüyorsa, bilim insanları yıldızların bir kara delik etrafından dönüp dönmediğini yıldızın hareketlerini inceleyerek anlayabilirler.
Kara Delik Dünyayı Yutabilir Mi?
Kimi zaman akıllara kara deliklerin dünyayı yok edip edemeyeceği sorusu gelir. Kara delikler, evrende rastgele dolaşamazlar. Gezenleri de rast gele yutamazlar. Tıpkı uzaydaki diğer nesneler gibi kara delik de çekim yasalarına göre hareket ederler. Dünyayı etkilemesi için de bir kara deliğin yörüngesinin Güneş sistemine çok yakın olması icap eder. Bu ise çok olası değildir. Bütün gezegen sisteminin farklı olması gerekir.
Benzer Yazımız Olan ; Yapay Zeka Nedir ve Kullanım Alanları
Bir yanıt yazın